Türk roman ve hikâyesinin "Hâce-i evvel"i Ahmet Midhat Efendi'nin en meşhur romanı olan Felâtun Bey ile Rakım Efendi, birbirinden farklı iki anlayışın karşı karşıya getirildiği bir romandır. Aynı zamanda bu eser özellikle daha sonraları Tanzimat Devri romanında kendini yaygın bir şekilde gösteren alafranga tipin işlendiği bir romandır. Bu olumsuz kipi temsil eden Felatun Beyin karşısına isminin özelliklerini ve yazarın kendi hayatından izler taşıyan Rakım Efendi çıkarılır.Romanda yanlış batılılaşma, kadın eğitimi yazarın çok önem verdiği konular olarak işlenmiştir.